De schepper van Max Havelaar was niet alleen een groot schrijver, maar ook een zeer begenadigd spreker. Begaan als hij was met het lot van de verdrukte Javaan, liet Multatuli zijn personage de mooiste toespraak uit de Nederlandse literatuur houden: Tot de hoofden van Lebak. Het verhaal van Max Havelaar is immers gebaseerd op Multatuli’s eigen ervaringen in Nederlands-Indië. Multatuli kon werkelijk uren spreken over ieder willekeurig onderwerp, ook improviserend. Uniek voor zijn tijd hield hij een tournee van in totaal 140 lezingen in het land. Zijn publiek was lyrisch. Hij was kritisch over de literatoren en de wetenschappers van zijn tijd en tevens een getalenteerd imitator van zijn tegenstanders. 

Mijn lezing is een spoedcursus retorica, met Max Havelaar als lichtend voorbeeld van het houden van vlammende toespraken. Ook komt de vurige stijl van Multatuli zelf aan bod, als stamvader en TED-spreker avant la lettre. Zijn manier van spreken toen volgde regels die ook nu nog werken.

Prof.dr. Jaap de Jong is als hoogleraar Journalistiek en Nieuwe Media verbonden aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden. Hij verzorgt onderwijs retorica aan neerlandici, journalisten en juristen en heeft enkele jaren onderwijs gegeven aan het diplomatenklasje. Zijn onderzoek is gericht op stijl en retorica in toespraken en journalistieke teksten. Hij is redacteur van Onze Taal.  Hij publiceerde o.a. Spreken als Max Havelaar (2012) en samen met anderen ook Bending Opinion (2011), Beeldtaal (2010) en Handboek Stijl (2009, herz.dr.), De eerste minuten (2004).

Lees hier meer over Spreken als Max Havelaar.

Zaterdag 13 april
Aanvang 16:15 uur
Lucaskerk Ermelo (Veldwijk 75)